PFAS in zeeschuim

Categorie: Kitespots - Noordzee, Veiligheid - Externe omstandigheden

Gepubliceerd Op: 22 augustus 2024Laatste Update: 22 augustus 2024

Gezondheidsrisico’s en aanbevelingen voor kiters: PFAS in Zeeschuim.

dd 22 augustus 2024

Recentelijk is er steeds meer aandacht gekomen voor de aanwezigheid van PFAS in zeeschuim langs de Nederlandse kust. Deze stof, die in verschillende producten en industriële processen wordt gebruikt vanwege zijn water- en vuilafstotende eigenschappen, is helaas ook een hardnekkige verontreiniging in het milieu.
Dit leidt tot groeiende zorgen over de mogelijke gezondheidsrisico’s, ook onder kitesurfers. Omdat zeeschuim vooral ontstaat op winderige dagen, hebben wij relatief vaak te maken met dit schuim…

Daarom plaatsten we op 25 juli direct een bericht (op Instagram en Facebook) over wat we tot dan toe wisten.
Daarna hebben we contact gezocht met diverse experts en instanties die te maken hebben met de waterkwaliteit en wet- en regelgeving. Inmiddels hebben we met hen gesproken en we willen jullie graag op de hoogte brengen van hun inzichten.
Alvorens je dit artikel gaat lezen is het goed om te vermelden dat er geen geheel nieuwe inzichten zijn verkregen. Wel is het goed om een aantal zaken bevestigd te hebben en ook van andere experts te horen wat zij denken dat PFAS in zeeschuim betekent voor de kitesurfers.

Wat we weten over PFAS in zeeschuim

Volgens Eisse van den Oever, Water Quality Manager bij Surfrider Netherlands, is PFAS in hoge concentraties aanwezig in zeeschuim. Uit onderzoek blijkt dat de concentraties in zeeschuim in België bijvoorbeeld kunnen oplopen tot maar liefst 2200 microgram per liter, een schril contrast met de relatief lage concentraties in gewoon zeewater (0,01 microgram per liter). Hoewel PFAS via verschillende wegen het lichaam binnen kan dringen, zoals inslikken, huidcontact en ademhaling, zijn de precieze korte termijn effecten nog niet volledig in kaart gebracht. Wel is bekend dat langdurige blootstelling aan PFAS kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals verhoogde kans op kanker en aantasting van het immuunsysteem. Maar hoe lang ‘langdurig’ is en in welke hoeveelheden je PFAS binnen hebt moeten krijgen, is nog onduidelijk.

Adviezen van experts

Gitta Maas van Noordzee.nl adviseert om voorzichtig om te gaan met zeeschuim. Hoewel haar expertise voornamelijk ligt op het gebied van ecologische risico’s en niet specifiek op de gezondheidseffecten van PFAS, benadrukt ze dat het RIVM momenteel onderzoek doet naar de blootstelling aan PFAS via zeeschuim. In een kamerbrief die de overheid eind 2023 publiceerde, worden de bevindingen van een eerdere RIVM-analyse besproken, evenals de noodzaak voor verder onderzoek. De blootstelling aan PFAS via zeeschuim zal expliciet worden meegenomen in het uitgebreide PFAS-onderzoeksprogramma van het RIVM. In de kamerbrief geeft het RIVM verder aan dat er momenteel onvoldoende wetenschappelijke scenario’s zijn om iets te kunnen zeggen over de gemiddelde PFAS-blootstelling via zeeschuim. Daarom zal deze blootstellingsroute dus worden opgenomen in het bredere PFAS-onderzoeksprogramma van het RIVM.

Gitta’s persoonlijke advies, gebaseerd op informatie van het RIVM, is om contact met zeeschuim zoveel mogelijk te vermijden en in ieder geval te zorgen dat kinderen het niet inslikken. Ze benadrukt verder het belang van beleidsmaatregelen om de lozing van PFAS te verminderen, conform de doelen van OSPAR, een internationale organisatie die streeft naar een Noordzee zonder vervuilende stoffen.

Eisse van den Oever van Surfrider Netherlands sluit zich hierbij aan en voegt toe dat kitesurfers en andere watergebruikers altijd goed moeten afspoelen na contact met zeeschuim. Hij benadrukt dat er nog veel onbekend is over de wijze waarop PFAS het lichaam binnendringt, vooral door herhaaldelijke blootstelling tijdens activiteiten zoals kitesurfen. Eisse roept op tot verdere vragen en onderzoek, zowel vanuit de gemeenschap als door wetenschappers, om een beter beeld te krijgen van de risico’s.

Tom Jonker, communicatieadviseur bij de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord, wijst erop dat er nog geen specifiek advies voor kitesurfers beschikbaar is, maar dat de adviezen voor zwemmers ook voor hen gelden. “Slik zo min mogelijk zwemwater en (zee)schuim in. En, laat kinderen en huisdieren er ook niet in spelen,” aldus Jonker. Hij benadrukt het belang van douchen na contact met open water en het opvolgen van provinciale adviezen over zwemlocaties. Jonker verwijst naar de website Zwemwater.nl, waar actuele informatie over zwemlocaties en gezondheidsrisico’s beschikbaar is, en benadrukt dat het altijd een goed idee is om na het zwemmen in open water in ieder geval je handen te wassen voordat je iets eet.

Samenvattend (bevindingen en adviezen)

Er is een groeiende bezorgdheid over de aanwezigheid van PFAS in zeeschuim langs de Nederlandse kust, vooral voor kitesurfers en andere watergebruikers. Hoewel er nog geen nieuwe inzichten zijn verkregen, bevestigen experts dat PFAS in hoge concentraties aanwezig is in zeeschuim en dat langdurige blootstelling potentieel ernstige gezondheidsrisico’s kan hebben. Ze adviseren om contact met zeeschuim zoveel mogelijk te vermijden, vooral voor kinderen en benadrukken het belang van verdere onderzoeken en beleidsmaatregelen om de blootstelling en lozing van PFAS te verminderen.

Zodra wij meer informatie hebben of er meer bekend is, dan zullen wij die informatie uiteraard met jullie delen.

Over de experts (organisaties)

Surfrider Netherlands, Noordzee.nl, en de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord spelen een belangrijke rol in het beschermen van de gezondheid van kustbezoekers en het milieu. Surfrider Netherlands, onderdeel van de internationale Surfrider Foundation, zet zich specifiek in voor de bescherming en verbetering van de waterkwaliteit.
Noordzee.nl richt zich op een brede bescherming van het Noordzeemilieu, van ecologische vraagstukken tot beleidsadviezen.
De Omgevingsdienst Noord-Holland Noord, die verantwoordelijk is voor het handhaven van milieu- en gezondheidsvoorschriften in de regio, biedt actuele informatie en adviezen aan het publiek.

We waarderen de adviezen en betrokkenheid, vanwege hun kennis van de lokale wateromstandigheden en hun toewijding aan het milieu en de gezondheid van mens en dier.

Hun aanbevelingen helpen bij het creëren van een veiliger en duurzamer gebruik van onze kustwateren, wat van essentieel belang is voor zowel de ecologische gezondheid van de Noordzee als het welzijn van de mensen die ervan genieten.

—

Ook iets doen om de wateren schoner, gezonder en veiliger te houden? Je kunt je vragen en zorgen delen met Surfrider Netherlands via https://www.surfriderfoundation.nl/surfers-gezondheid Door Surfriders vragen te stellen, kunnen ze hun aanpak fine-tunen op basis onze vragen. Edit: “Naar ons idee is er ook nog te weinig publiek bekend over hoe PFAS het lichaam binnen dringt. Natuurlijk kan dat via de mond, maar als surfer stel je ook je huid, ogen, neusholtes en oren bloot aan het water en zou PFAS je lichaam binnen kunnen dringen. Er is nog wel meer onderzoek nodig om dit echt vast te stellen. Het RIVM spreekt over verwaarloosbare waardes in water, onze vraag hierbij is of dat ook geldt als je soms wel dagelijks jezelf in het water begeeft.”

Geschreven door: Eva Krul

Enthousiaste (content)creator, nieuwsgierige schrijver en gepassioneerde katalysator en gids naar jouw volgende doel. Ik ontwikkel, organiseer en creëer voor diverse (marketing)projecten.